معرفی تفسیر المقارن

شناسنامه تفسیر

نام معروف: تفسیر مقارن یا خلاصة التفاسیر الاسلامیه
مؤلف: محمدباقر ناصری بصروی عراقی
تولد: معاصر
مذهب: شیعه
زبان: عربی
تعداد مجلدات: ۱۰ جلد.
مشخصات چاپ: جلد اول این تفسیر در سال ۱۴۱۶ ق از سوی مرکز البحوث الاسلامیه وابسته به مجمع العالمی تقریب المذاهب الاسلامیه نشر یافته است، اما مجلدات دیگر آن از سوی انتشارات نور وحی و تا تاریخ ۱۴۲۳ق منتشر شده است.
 

معرفی مفسر و تفسیر

درباره شرح حال ناصری منبعی نیافتم، هرچند که خود او را بارها دیده بودم و سن او را در حدود هفتاد مشاهده کردم. یعنی متولد سال های ۱۳۶۰ قمری که از اصل در بصره به دنیا آمده و در نجف تحصیلات خود را گذرانده و شاگردی آیت الله شهید سید محمد باقر صدر (قدس سره الشریف) را گذرانده و پس از انقلاب به ایران آمده است. او دارای آثار قرآنی و غیر قرآنی است.
 
تفسیر مقارن یا خلاصة التفاسیر الاسلامیه، اثر این قرآن پژوه معاصر محمدباقر ناصری بصروی عراقی (معاصر) است که پیش از این نیز تفسیر مجمع البیان را در سه مجلد به عنوان مختصر مجمع البیان تألیف کرده و در حوزه های علمیه به ویژه در قم مورد استقبال قرار گرفته است(1)، از این رو دیگر بار به بازنویسی تفاسیر پیشین با زبان عربی امروز پرداخته و بر اساس ۲۰ تفسیر، به نگارش تفسیری کوتاه و فشرده روی آورده که تاکنون سه مجلد از آن از سوره حمد تا سوره توبه نشر یافته است. البته منابع مفسر بیش از این تفسیر است و به کتاب های الغت، فقه، اعراب و غریب قرآن مراجعه کرده و منبع قرار داده است. تاریخ تألیف این تفسیر از ۱۴۱۰ق تا ۱۴۲۳ق است و پیش بینی می شود که به ۱۰ جلد برسد.
 
شیوه مؤلف، ذکر آیه یا چند آیه و نقل قرائت های متفاوت و شرح واژگان غریب و نامأنوس، بیان معانی مناسب آیه با استفاده از سیاق و تأیید روایت صحیح و بیان احکام شرعی و مباحث اعتقادی و ذکر داستان ها و حوادث و شواهد مربوط به آیات است. در طرح مباحث به روال تفسیر تبیان طوسی و مفاتیح الغیب رازی پیش رفته و از مباحث اضافی و مندمج و غیر مفید و خارج از تفسیر پرهیز کرده است. در آغاز تفسیر مقدمه ای در تبیین معنای تفسیر، روش مفسرین و اقسام تفسیر و درجه بندی معانی قرآن، و در شرح حدیث: نزول القرآن على سبعة احرف، نگاشته است. همچنین مفسر مقدمه ای در شرح روش تفسیری و منابع خود آورده است.
 
پی‌نوشت‌:
1. کتاب مختصر مجمع البیان مؤلف از سوی مؤسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین در سه مجلد در سال ۱۴۱۳ق نشر یافته است
 
منبع: شناخت نامه تفاسیر، سید محمدعلی ایازی، چاپ اول، نشر علم، تهران، 1393ش، صص 538-537